Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Oruç, beklenen İstanbul zelzelesiyle ilgili tedbirlerin bir an evvel alınması gerektiğini söyledi. Oruç, ellerinde ‘İl Afet Risk Azaltma Planı’ndan (İRAP) öbür silah olmadığını ve İRAP hareketlerini hakikat bir formda hayata geçirmek gerektiğini belirtti.
‘Marmara Denizi’nde 6.9’dan büyük zelzele mümkünlüğü yüksek’
Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun uzunca bir müddettir yıkıcı bir sarsıntı üretmediğini lisana getiren Oruç, “Beklenen İstanbul zelzelesi derken aslında Marmara Denizi içerisinde Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun kuzey kollarının uzunca bir müddettir yıkıcı bir zelzele üretmediğini anlıyoruz aslında ve bu bizi korkutuyor açıkçası. 1500’lü yıllar ve 1755 ve 1894 yılından sonra günümüze kadar geldik. Marmara Denizi içerisinde 6.9’dan büyük bir yıkıcı sarsıntının olma mümkünlüğünü artık çok yüksek görüyoruz. Münasebetiyle bu sessizlik bizi korkutuyor” diye konuştu.
‘İl Afet Risk Azaltma Planı’ndan öteki silahımız yok’
Fayın Adalar ve Ganos kollarına dikkat çeken Oruç, şunları kaydetti:
“Birkaç yıl evvel Silivri’de 5.8 orta büyüklükte bir sarsıntı meydana gelmişti. Bu orta Marmara koluna mahsus bir sarsıntı olarak ben yorumladım. Asıl sessizliğini koruyan Adalar ve Ganos koludur. Adalar kolu 1894, Ganos 1912 yılında yıkıcı zelzelesi üretmiştir. Bunlar periyodik sarsıntılar değil. Lakin Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun kolları çok fazla deforme oluyor. Batıya yanlışsız geldikçe kayma suratı çok artıyor. Kayma suratının arttığı çok fazla deformenin olduğu kabuksal ortamda yıkıcı zelzele beklersiniz. Biz genç faal tektonik jenerasyon içerisindeyiz. Burada kayma suratı yüksek olan fay zonu içerisinde yaşıyorsak yıkıcı sarsıntının çok fazla uzamamasını düşünmek gerekir. Onun için elimizde Vilayet Afet Risk Azaltma Planı’ndan öbür silahımız yok. İRAP’ın aksiyonlarını hakikat bir biçimde hayata geçirmemiz lazım.”
‘Afete dönüşmesine pürüz olacak çözüm’
81 ilin İRAP raporunun tamamlandığını söyleyen Prof. Dr. Bülent Oruç, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu içeriğin kağıt üzerinde kalmaması için aksiyonların hayata geçmesi gerekiyor. Valilik bünyesinde izleme ve kıymetlendirme toplantıları yapılıyor. Sorumlu kurumların, destekleyici kurumların aksiyon basamağında hangi basamakta olunduğunu bunun üzere birinci izleme ve değerlendirmeler yapıldı. 5 yıl boyunca 6 ayda bir bu değerlendirmeler yapılacaktır. Burada tek hedef afet risk planlamasını yeterli planlayıp tehlikenin büyüklüğüne karşın afete dönüşmesine pürüz olacak halde tahlil ürütmektir. Afeti yalnızca zelzele olarak algılamamak lazım. Yangınlar, seller, heyelanlar, kaya düşmeleri var. Bütün bunların hepsi bu rapor içerisinde yer almış ve sorumlu kurumlar tarafından aksiyon planları içerisinde riski azaltıcı tarafta adımlar atmasını beklediğimiz süreçlerdir. Umarım muvaffakiyete ulaşır diye ümit ediyorum.”