Japonya Zararlılarla Uğraş Enstitüsü uzmanlarının araştırmasının sonuçları bilim mecmuası Journal of Medical Entomology’de yayımlandı. Uzmanlar, dişi sivrisineklerin tercihinde (sadece dişi sivrisinekler ısırıyor) insanların salgıladığı kimyasalların da rol oynadığını söylüyor.
Huffington Post’un haberine nazaran Florida Üniversitesi’nden entomoloji uzmanı Prof. Jonathan F. Day, kan kümeleriyle ilgili daha fazla çalışmaya gerek duyulduğunu belirtmekle birlikte sivrisineklerin bilhassa aşikâr insanları seçmesinde belirleyici olan birtakım faktörler olduğunu vurguladı.
Prof. Day’e nazaran sivrisinekleri kan kaynağına insanların verdiği işaretler yönlendiriyor. Day, “En değerli işaret karbondioksit. Ürettiğiniz karbondioksit ölçüsü sizi sivrisinekler için daha cazip bir gaye haline getiriyor. Metabolizması süratli olanlar daha fazla karbondioksit salgılıyor” diyor.
‘Karbondioksit kokusunu 60 metreden alıyorlar’
Sivrisineklerin 60 metreden karbondioksitin kokusunu alabildikleri belirtiliyor. Otomobiller da karbondioksit üretiyor. Bu durumda sivrisinekler insanları cansız varlıklardan nasıl ayırıyor?
Prof. Day’e nazaran bu durumda “ikincil işaretler” devreye giriyor. Antrenman sırasında salgılanan laktik asit ikincil işaretlerden biri. Ciltten salgılanan laktik asit, insanları sivrisinekler için maksat haline getiriyor. Sivrisineklerin öteki ikincil işaretleri algılama yetenekleri de var.
Koyu elbiseler riskli
Day şunları söylüyor: “Sivrisineklerin harika bir görme yetisi var. Fakat rüzgara kapılmamak için alçaktan uçuyorlar. Sizi çok uzaktan seçebiliyorlar. Koyu elbiselerle fark edilme olasılığınız daha fazla. Açık renkli elbise giyenlerin amaç olma mümkünlüğü düşüyor.”
Sivrisineklerin tercihinde dokunma duyusuyla algılanabilen işaretler de rol oynuyor. Bu açıdan genetik ve fizyolojik farklılıklara nazaran değişen beden ısısının çok kıymetli olduğuna ve bu hayvanların kanın deriye daha yakın olduğu bölgeleri tercih ettiğine dikkat çekiliyor. Bir öbür sözle beden ısısı biraz daha fazla olanların ısırılma olasılıkları daha yüksek.
Hamileler yüzde 20 daha fazla karbondioksit üretiyor
Cleveland Clinic’ten dermatoloji uzmanı Melissa Piliang, ömür biçimi ve başka sıhhat faktörlerinin de hayvanların tercihinde tesirli olduğunu belirtiyor.
Piliang, “Vücut ısınız fazlaysa, sık antrenman yapıyor ya da hareket ediyorsanız yahut alkol tüketiyorsanız ısırılma ihtimaliniz daha fazla. Hamilelik ve çok kilo da metabolizma suratınızı artırıyor” diyor.
Hamile bayanlar, bebeğin oksijen alıp karbonsioksit vermesi nedeniyle yüzde 20 oranında daha fazla karbondioksit salgılıyor.