Irak Petrol Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Irak’tan petrol alımına ait yaptığı “Bu büsbütün Irak içerisinde, merkezi idare ile Kuzey Irak ortasındaki kahırdan kaynaklanan bir şey” açıklamasına cevap verdi. Erdoğan’ın değerlendirmesini reddeden Irak Petrol Bakanlığı Basın Sözcüsü Basım Muhammed Uzeyr, Irak Kürdistan Bölgesel İdaresi’yle (IKBY) petrol ihracatı konusunda rastgele bir sorun yaşamadıklarını belirterek, “Aynı vizyona sahibiz” sözlerini kullandı.
Haftalık basın toplantısında Rûdaw muhabirinin bahse ait sorusunu yanıtlayan Uzeyr, “Hayır bizim rastgele bir siyasi sıkıntımız bulunmuyor. Kürdistan Bölgesi petrolünün kamu faydasına yine ihracatı konusunda birebir vizyona sahibiz” dedi.
IRAK PARLAMENTOSU: BUGÜN SORUN ERDOĞAN’DAN KAYNAKLANIYOR
Iraklı yetkililerin argümanına nazaran, Türkiye, Paris Tahkim Mahkemesi kararıyla Irak’a 1,4 milyar dolar ödeme kararını Bağdat hükümeti affedene kadar IKBY petrolünün ihracatına devam etmek istemiyor. Irak Parlamentosu Stratejik Planlama Komisyonu Başkanı Muhammed Beldavi de hususa ait yaptığı açıklamada, “Bugün sorun Türkiye’den kaynaklanıyor. Zira Türkiye keni limanları üzerinden Irak’ın petrol satışına devam etmesini reddediyor. Türkiye burada, Irak hükümetinin, mahkemenin kanunları çiğnediği için aldığı kararı affettirmesini amaçlıyor” sözlerini kullanmıştı.
ERDOĞAN: PETROL ALIMINA YÖNELİK BİZİM BİR ISTIRABIMIZ YOK
11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Doruğu’nun marjında bir basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, tahkim kararının akabinde Irak’tan petrol ihracatının neden başlamadığıyla ilgili olarak, “Bizim Irak’tan petrol alımına yönelik bir kasvetimiz kelam konusu değil. Bu büsbütün Irak içerisinde, merkezi idare ile Kuzey Irak ortasındaki dertten kaynaklanan bir şey. Bu bahiste da ilgili arkadaşlarım görüşmelerini yapıyorlar. Bizim de bu mevzuyla ilgili attığımız adım, Kuzey Irak idaresi ile merkezi idarenin ortasındaki düşünceyi aşmalarıdır. Aştıkları anda biz esasen petrol sınırlarının açılmasından yanayız. Zira kazan-kazan aslına nazaran onlar da kazansın biz de kazanalım” açıklamasında bulunmuştu.
NE OLMUŞTU
Irak, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkardığı petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru çizgisi üzerinden ithal etmesinin iki ülke ortasındaki muahedeyi ihlal ettiğini savunarak 2014 yılında tahkim davası açmıştı. Irak’ın 25 Mart 2023 tarihinde Memleketler arası Tahkim Mahkemesi’nde açtığı davayı kazanmasının akabinde, IKBY’den Türkiye’ye gelen günlük 450 bin varillik petrol ihracatı durmuştu.
Tahkim mahkemesinin ayrıyeten Türkiye’nin Irak idaresine 1,4 milyar dolar ödemesine karar verdiği aktarılmıştı. Lakin Türkiye Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tek taraflı bir tazminat ödemesinin gerçekleşmeyeceğini, iki tarafın da kabul edilen ve reddedilen talepleri olduğunu, iki tarafın da tazminat ödeyeceğini duyurmuştu.
Bağdat ile Erbil idareleri, nisan ayının başında Türkiye üzerinden petrol ihracatına devam edilmesi için mutabakata varmıştı lakin boru çizgisinden petrol akışı şimdi sağlanmadı. IKBY’den yapılan açıklamada, Türkiye’ye petrol ihracatının müzakerelerin tıkanması yüzünden hala başlamadığı bildirilmişti. IKBY Dış Münasebetler Sözcüsü Lawk Ghafuri, “Petrol akışıyla ilgili ilgili her şey artık Bağdat ve Ankara’nın elinde, her iki taraf da petrol akışını tekrar başlatmak için bir muahedeye varmalı” demişti.