Sosyal medya ve internet haberciliğine ait düzenlemeleri içeren Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 14 unsuru daha TBMM Adalet Komitesi’nde kabul edildi. Teklifin kabul edilen hususlarına nazaran, internet haber siteleri de periyodik yayın tarifi kapsamına alınıyor. İnternet haber sitesi, İrtibat Lideri, İrtibat Başkanlığı, Basın Kartı Kurulu, medya mensubu, enformasyon görevlisinin tarifi da düzenlemede yer buluyor.
İşte kabul edilen vilayet 14 unsur;
MADDE 1- Unsurla, yasal tabana kavuşturulmaları maksadıyla internet haber siteleri ile basın kartına ait konular 5187 sayılı Basın Kanununun kapsamına alınarak radyo, televizyon ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanının, basın kartı düzenlenmesi bakımından periyodik yayın çalışanları üzere değerlendirileceği öngörülmüştür.
MADDE 2- 5187 sayılı Kanunun 2 nci unsurunda, anılan Kanunun uygulanmasına yönelik birtakım kavramlar tanımlanmış olup, internet haber sitelerinin de Kanun kapsamına alınmasına yönelik olarak bu hususun (c) bendinde tanımlanan periyodik yayın tarifine internet haber siteleri de eklenmekte ve böylelikle internet haber siteleri de periyodik yayın tarifi kapsamına alınmakta, (ı) bendi ile eser sahibinin tarifi genişletilmekte ve yeni eklenen (m) bendi ile de internet haber sitesinin tarifi yapılmaktadır. Bunun yanı sıra basın kartı, basın kartı verilecek medya mensupları ve enformasyon vazifelileri, basın kartı düzenleyecek olan Bağlantı Başkanlığı ve basın kartı müracaatlarını kıymetlendirecek olan Komite tanımlanarak hususa eklenmiştir.
MADDE 3- Unsurla, 5187 sayılı Kanunun 4 üncü hususuna eklenen üçüncü fıkrada; internet haber sitelerinin de unsurda belirtilen zarurî bilgileri kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği formda ve irtibat başlığı altında bulundurmakla yükümlü olduğu belirtilmektedir.
Ayrıca eklenen başka fıkra ile, internet haber sitelerinde bir içeriğin internette birinci sefer sunulmaya başlandığı tarihin, her erişildiğinde değişmeyecek formda içeriğin üzerinde belirtilmesi mecburî hale getirilerek bu içerikten doğacak sorumluluklar açısından tarih tespiti mümkün hale getirilmektedir.
MADDE 4- Hususla, 5187 sayılı Kanunun 7 nci unsurunun ikinci fıkrasında yapılan değişiklik ile beyannamede Tebligat Kanununun 7/A hususuna uygun elektronik tebligat adreslerinin bildirilmesi öngörülmektedir. Bu sayede basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve faal bir biçimde bildiriminin sağlanması amaçlanmaktadır.
Ayrıca yapılan bir başka değişiklikle, periyodik yayınlara internet haber sitelerinin eklenmesiyle birlikte beyanname sayısı değerli ölçüde artacağından yargının iş yükünü azaltmak gayesiyle beyannamelerin Cumhuriyet Başsavcılıkları yerine Basın İlan Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.
MADDE 5- Unsurla, 5187 sayılı Kanunun 8 inci hususunda değişiklik yapılmaktadır. Hususla, internet haber siteleri için yayın durdurma müeyyidesinin uygulanamayacağı belirlenmiş olup verilen müddet içerisinde eksikliklerin giderilmemesi ya da gerçeğe muhalif bilgilerin düzeltilmemesi halinde öngörülen yordam çerçevesinde haber sitesi vasfı kazanılmaması tespiti kuralı düzenlenmiştir. Bu karar ile internet haber sitesi vasfını kazanamayan haber sitesi vadeli yayın kapsamının dışında bırakılmış olacaktır.
MADDE 6- İnternet haber sitelerinin 5187 sayılı Kanun kapsamına alınmasıyla birlikte 10 uncu unsurun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğü” olarak değiştirilmektedir.
İnternet haber sitelerinin yayınladıkları içerikleri doğruluğu, bütünlüğü ve erişilebilirliği sağlanmış biçimde iki yıl müddet ile koruma etmeye ve gerektiğinde talep eden yetkili mercilere teslim etmeye mecbur olduğu öngörülmektedir.
Ayrıca, yayının rastgele bir formda soruşturma yahut kovuşturma konusu yapılması halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının yetkili mercilerce ilgili internet haber sitesine bildirilmesine kadar soruşturma yahut kovuşturma konusu yayın kaydının saklanmasının zarurî olduğu düzenlenmektedir.
MADDE 7- Hususla, internet haber siteleri 5187 sayılı Kanunun 14 üncü hususu kapsamına alınmaktadır. Bu doğrultuda, internet haber sitelerinde yanıt ve düzeltme hakları açık bir formda teminat altına alınmış ve içeriğin yayından çıkarılması ile erişimin engellenmesi durumlarında da düzeltme ve karşılık metninin bir hafta müddet ile yayınlanmaya devam edileceği belirtilmiştir.
MADDE 8- 5187 sayılı Kanunun 17 nci hususunun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğüne uymama” olarak değiştirilmekte ve tıpkı unsurda yer alan basımcı ibaresinden sonra gelmek üzere “ile teslim ve koruma yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu müdürü” ibaresi eklenmektedir. Böylelikle teslim ve koruma yükümlülüğüne uymayan internet haber siteleri için de müeyyide getirilmiş olmaktadır.
MADDE 9- 5187 sayılı Kanunun 26 ncı unsurunda, günlük müddetli yayınlar ve öbür basılmış eserler tarafından dava açma mühletleri ve bu mühletlerin ne vakit başlayacağına ait kararlar bulunmakta olup internet haber siteleri de bu unsur kapsamına alınmak suretiyle belirsizlik giderilmektedir.
MADDE 10- Ek 1 inci hususla, basın kartı müracaatının 14 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde düzenlenen misyonuna uygun bir biçimde İrtibat Başkanlığına yapılacağı ve basın özgürlüğünü güçlendirmek gayesiyle basın kartının resmi nitelikte bir kimlik evrakı olduğu vurgulanarak basın kartı tiplerinin neler olduğu düzenlenmiştir.
MADDE 11- Ek 2 nci unsurla, yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve söz özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartının kimlere verileceğinin kanunla düzenlenmesi öngörülmüştür.
MADDE 12- Ek 3 üncü unsurla, yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve tabir özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartı verilecek şahıslarda aranacak kuralların kanunla düzenlenmesi öngörülmüştür.
MADDE 13- Ek 4 üncü hususla, yabancı medya mensuplarının basın kartını hangi kurallarda alacağı düzenlenerek, basın kartı alım süreçlerinde karşılıklılık temelinin da gözetileceği karar altına alınmıştır.
MADDE 14- Ek 5 inci unsurla, basın kartı müracaatlarını kıymetlendirecek Kurulun kimlerden teşekkül edeceği, üye sayısı, misyon mühleti ile Kurulun müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağını takdir edeceği düzenlenmiştir.