ANKARA (İGFA) – Ticaret Bakanı Ömer Bolat, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2025 yılı bütçe görüşmelerinin akabinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Küresel ticaretteki sakinliğe karşın Türkiye’nin dış ticaret ve cari süreç tablolarının olumlu olduğunu lisana getiren Bolat, ithalatta 27,5 milyar, dış ticaret açığında ise 35,5 milyar dolarlık azalma gerçekleştiğini anımsattı.
Bolat, Merkez Bankası’nca açıklanan datalara nazaran, Ocak-Eylül devrinde cari süreçler açığının 5,3 milyar dolara gerilediğini belirterek, “Bu sayılara yaklaşık 57 milyar dolardan geldik. Türkiye, dünya ticaretinden aldığı hissesi daima artırıyor. Mal ihracatından aldığımız hissesi yüzde 1,08’e, hizmet ihracatından aldığımız hissesi da yüzde 1,35’e yükselttik.” tabirini kullandı.
Türkiye’ye 1950-1980 periyodunda 1 milyar dolar, 1980-2002’de 15 milyar dolar, 2003-2024 periyodunda ise 271 milyar dolar direkt yabancı yatırım geldiğine dikkati çeken Bolat, ülkedeki yabancı yatırımcı sayısının 2002’de 5 bin 600 iken, bugün 83 bine yükseldiğini bildirdi. Bolat, Türkiye’deki ekonomik ve siyasi istikrarın yanı sıra büyüme sayılarındaki olumlu gelişmelerin yabancı yatırımcı sayısını artırdığını vurgulayarak, “Yabancılar ülkemize geliyor, üretim, yatırım ve ihracat yaparak döviz ve istihdam kazandırıyor. 2002’de dünyadaki yabancı yatırımlardan aldığımız hisse yüzde 0,2 iken, bunu yüzde 1’e ulaştırdık. Maksadımız, 2028’e kadar bu oranları yüzde 1,5’e yükseltmektir.” diye konuştu.
Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) ortasında Gümrük Birliği’nin devam ettiğini söyleyen Bolat, bunun yanı sıra Türkiye’nin İslam İşbirliği Teşkilatı, Afrika Birliği, ECOWAS, Türk Devletler Teşkilatı üzere milletlerarası kuruluşlara da üyeliği, gözlemciliği yahut ortak üyeliğinin kelam konusu olduğuna işaret etti.
BRICS’in de Türkiye’nin müracaatta bulunduğu topluluklardan birisi olduğunu lisana getiren Bolat, maksatlarının hem dış siyasette, hem dış ekonomik bağlantılarda çok boyutlu, çok katmanlı alakaları geliştirmek olduğunu kaydetti.
“ENFLASYONU AZALTMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Ticaret Bakanı Bolat, Türkiye’de 2002’de 3 olan teknopark sayısının bugün 98’e ulaştığını, Türkiye’nin teknoloji üreten ülke pozisyonuna geldiğini belirtti.
Bolat, Orta Avrupa’dan Balkanlara, Asya’dan Orta Doğu’ya dünyanın birçok bölgesinin Türkiye’den makine, elektronik ve savunma endüstrisi eserleri aldığını lisana getirdi.
İmalat Bölümü Satınalma Yöneticileri Endeksi’nin (PMI) ekimde 1,5 puan artışa geçtiğini söz eden Bolat, “Temmuz, ağustos aylarında giderek yavaşlayan iktisatta PMI, ekonomik itimat, gerçek kesim ve tüketici itimat endekslerinde çarpıcı yükselmeler başladı.” dedi.
Bolat, TÜFE’nin son 5 ayda 27,5 puan gerilediğine işaret ederek, Orta Vadeli Program gayeleri doğrultusunda enflasyonu azaltmaya devam edeceklerini söyledi.
İşsizlik oranında 17 aydır üst üste tek haneli sayıların görüldüğüne dikkati çeken Bolat, son 22 yılda 12,5 milyon şahsa istihdam sağlandığını belirtti.
Öte yandan esnaf ve sanatkara 750 bin lira kredi dayanağı verildiğini belirten Bolat, 850 bin esnafı ise vergiden muaf tuttuklarını söyledi. Türkiye’nin, dünyanın en âlâ gümrük alanlarına sahip olduğunu tabir eden Bolat, “Son 22 yılda yenilemeler ve modernizasyonla Batılı ülkelerin bile geldikleri vakit hayran kaldıkları, bize takdirlerini bildirdikleri gümrük kapılarımız var. Şayet ki biz bu gümrükleri yenilememiş olsaydık, 605 milyar dolarlık dış ticareti yapmamız asla mümkün olmazdı. Bugün 18-19 kara gümrük kapımız yenilendi.” dedi.
Bakan Bolat, ihracat rakamlarındaki artışı “dünyada ihracat kıymeti arttı” argümanına bağlayanların olduğunu belirterek, “Çin 2 yıldır piyasaları altüst ediyor, fiyatları yüzde 20 kırdı. Dünyada ihracat fiyatları düştü, biz ihracat fiyatları düştüğü halde bunu artırdık. Güç fiyatlarında da son 1 yılda düşüş var. Brent petrol 70 dolara düştü. Biz buna karşın mal ihracatımızı mutlak paha prestijiyle artırmayı başardık, ithalatımızı da azalttık.” tabirini kullandı.
Kadın kooperatiflerine verilen dayanakların artırılması için çalışacaklarının altını çizen Bolat, bayan kooperatiflerinin, üretime ve ihracata değerli katkılar vermeye başladığını söyledi.
Bolat, Bakanlık olarak Yeşil Mutabakat Hareket Planı’nı sürdürdüklerini ve birçok kesimin buna hazırlıklı olduğunu lisana getirdi.
Komisyonda ayrıyeten Ticaret Bakanlığı’nın yanı sıra Rekabet Kurumu ile Helal Akreditasyon Kurumunun 2025 yılı bütçeleri kabul edildi.