Tiroid hastalıkları çok yaygındır. Tiroid bezi üzere değerli bir organın çalışmasındaki bozukluklar, genel sıhhatte sıkıntılara ve çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur.
Çoğu durumda endokrin sistemdeki bozulmalar, insan bedenindeki vitamin ve mineral eksikliği ile bağlıdır. Yanlış beslenme, zayıf diyetler, diyette meyve ve zerzevat eksikliği üzere durumlar tiroid bezinin yanlış çalışmasının temel nedeni olabilir.
Tiroid bezi hangi vitamin ve minerallere gereksinim duyar?
Tiroid bezinin metabolizmasında rol oynayan en kıymetli vitamin ve mineraller şunlardır:
A vitamini
Protein üretiminden sorumludur, bağışıklık sistemini olumlu tarafta tesirler, mukoza, kemik ve dişlerin durumunu güzelleştirir.
B2, B1, B6 vitaminleri
Tiroid bezinin fonksiyonu ve hormonların düzenlenmesine katılır, metabolik süreçleri hızlandırır, guatr, obezite ve kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasını önler.
D vitamini
Tiroid uyarıcı hormon düzeylerini güzelleştirir. D vitamini eksikliği hipotiroidizme yol açabilir.
İyot
İyot olmadan endokrin sistem tam olarak çalışamaz. Metabolik süreçlerde ve 100’den fazla enzimin üretiminde yer alır.
Selenyum
Selenyum olmadan T3 ve T4 hormonlarının üretimi imkansızdır. Selenyum eksikliği, bağışıklık sıkıntılarını tetikleyerek Hashimoto tiroiditi üzere hastalıklara yol açar.
Çinko
Tiroid uyarıcı hormonun salgılanmasını tesirler. Diyetteki çinko içeriğinin arttırılması, tiroid işlevinde güzelleşmeye yol açar ve çinko eksikliği, tiroid bozukluklarını şiddetlendirir.
Tiroid bezine yeterli gelen besinler
Tiroid hastalıkları riskini azaltmak için uzmanlar, tiroid sıhhati için değerli unsurları içeren besinlerin diyete dahil edilmesini öneriyor. İşte hastalıkları önlemek ve bedeni tedavi etmek için tüketilmesi gereken 10 yiyecek:
Yağlı balık
Somon, alabalık, ton balığı ve uskumru üzere yağlı balıklar tirozin içerir. Bu unsur gerekli hormonların sentezlenmesine yardımcı olur. Diyette gereğince bu cins balık varsa, bedene kalsiyum, omega 3 yağ asitleri, D vitamini ve fosfor girer. Ayrıyeten balık karaciğeri selenyum kaynağıdır.
Ceviz
Cevizler amino asitler, iyot, selenyum, B, C, E vitaminleri ve bitkisel antibiyotikler olan fitokitler içerirler. Tiroid bezi için yararlıdır. İyot ve B, C, E vitaminleri ve ayrıyeten birçok sağlıklı yağ bakımından zengindirler. Tiroid bezine gerekli elementleri sağlamak için günde 5 adet ceviz tüketmek kafidir.
Trabzon hurması
Tiroid bezinin olağan çalışması için çok gerekli olan iyot, magnezyum, sodyum, demir, A ve C vitaminleri bakımından zengindir. Günde bir hurma yemek, endokrin sistem hastalıkları geliştirme riskini azaltır.
Elma
Tiroid bezini kanser hücrelerinden korur. Elmalar A, C, B1, B2 ve E vitaminlerinin yanı sıra magnezyum, fosfor, iyot, demir, selenyum, potasyum, kalsiyum ve çinko içerir. Azamî faydayı elde etmek için elmaları kabuklu ve çekirdekli tüketmeniz tavsiye edilir.
Ispanak
Endokrin sistemin sıhhati için kıymetli olan birçok element içerir. Bunlar fosfor, çinko, iyot bileşikleri, sodyum ve manganezdir. Tiroid bezinin fonksiyonunu dayanaklar ve hastalıkların gelişmesini engellerler. Beslenme uzmanlarına nazaran, bir yetişkin için en uygun günlük ıspanak ölçüsü 100 gr’a kadardır.
Kızılcık ve yaban mersini
Bu meyveler iyot içerir, tertipli tüketilmeleri bedenin hem bayanların hem de erkeklerin tiroid bezindeki hormonal yetmezliği ortadan kaldırmasına yardımcı olur.
Kuru erik
Kurutulduğunda yararlı özelliklerini kaybetmeyen erik, güçlü bir vitamin, antioksidan, kalsiyum, potasyum, magnezyum ve çinko kaynağıdır. Sistemli kuru erik tüketimi bağışıklık sistemini güçlendirir ve tiroid bezinin işleyişini olağanlaştırır. Kurutulmuş meyvenin kalorisi hayli yüksek olduğundan, ölçülü tüketilmelidir. Ayrıyeten kuru eriklerin müshil tesirini olduğunu da unutmayın.
Brokoli
Kanser riskini azaltma özelliğiyle bilinen borkoliler birçok yararlı unsur içerir. Lakin tıpkı vakitte, turpgil sebzelerde (brokoli, karnabahar, lahana vb.) iyot emilimini engelleyen unsurlar bulunur. Tiroid rahatsızlığınız yoksa brokoliyi inançla tüketebilirsiniz. Lakin tiroid sorununuz varsa, çiğ turpgilleri diyetinizden büsbütün çıkarmalı ve pişmiş olanları sınırlandırmalısınız.
Deniz yosunu
Çok ölçüde iyodin yanı sıra toksinleri ve ziyanlı bakterileri bedenden uzaklaştıran fosfor, magnezyum ve enterosorbent hususlar içerir. Günde yalnızca 60 gr deniz yosunu, tiroid hormonlarının sistemli üretimini ve insanın günlük iyot muhtaçlığını sağlar.
Muz ve kayısı
Diyette tirozin eksikliği ile olağan hormon oluşumu imkansızdır. Bu amino asit muz ve kayısıda bol ölçüde bulunur. Avokado, kivi ve incirde de bulunur. Bu meyvelerden bir salata hazırlayıp, üstüne ayçiçeği tohumu serperek (en fazla 30 gr) tiroid bezinin gereksinim duyduğu tirozin ölçüsünü almasını sağlayabilirsiniz.
Tiroide ziyanlı gıdalar
İstatistiklere nazaran, dünyada 670 milyondan fazla insan çeşitli tiroid bozuklukları yaşıyor ve 1,7 milyardan fazla kişi endokrin sistem hastalıkları geliştirme riski altında. Bu cins hastalıkları önlemenin en büyük anahtarı da sağlıklı beslenmeden geçiyor. Bu manada yenilmesi gereken besinler kadar kıymetli lan bir öteki şey de uzak durulması gereken besinlerdir.
Tiroid bezi ile ilgili uzak durulması gereken yiyecekler genel olarak şunlardır:
Şeker
Tüm abur cuburlar inanılmaz ölçüde şeker içerir. Bunlar tatlı ve gazlı içecekler, kekler, tatlılar, bisküviler ve daha fazlasıdır. Bu çeşit yiyeceklerin ziyanı epey fazladır. Otoimmün hastalıklar ve diyabet, denetimsiz şeker tüketiminden kaynaklanır. Bu türlü bir diyetle hormon düzeyi azalır ve beden düzgün çalışamaz.
Kızarmış ve yağlı yiyecekler
Kızarmış yiyecekleri seviyorsanız, diyetinize daha fazla yeşillik, balık ve deniz yosunu eklemeye çalışın. Endokrin sistemle ilgili bariz sorunlarla, T3 ve T4 hormonlarının üretimini azalttığı için kızarmış besinlerin tüketimini azaltmalı ve hatta ortadan kaldırmalısınız.
Fast food
Fast food’lar büyük oranda tuz, yağ ve kollayıcı içerir. Tüm bunlar insan sıhhati ve endokrin sistemi için sağlıklı değildir.
Alkol ve sigara
Alkol ve sigara T3 ve T4 hormonlarının üretimi ile ilgili meseleleri şiddetlendirir. Bunlar da diyetten çıkarılmalıdır. Bağışıklık sistemi hastalıkları durumunda sigara ve alkol kullanımı önemli sıkıntılara yol açar.